ENGLISH

15-16 Haziran Büyük İşçi Direnişi Yolumuzu Aydınlatıyor ve Mücadelemize Işık Tutuyor!

Türkiye işçi sınıfının mücadele tarihinde bir dönüm noktası olarak bilinen, Paşabahçe grevi, grevci işçiler ve sendikaları Kristal-İş’in karşı çıkmasına rağmen mevcut Türk-İş yönetimi tarafından TİSK ile anlaşarak bitirildi. Buna tepki olarak, Petrol-İş’ten Ziya Hepbir, Maden-İş’ten Kemal Türkler, Lastik-İş’ten Kemal Ayav, Basın-İş’ten İbrahim Güzelce ve Tez Büro-İş’ten Muzaffer Gökçeoğlu, grevi destekleme komitesi kurarak grevin sürmesini sağladılar. Türk-İş yönetimi ise “Sendikacılık prensip ve disiplinini çiğnedikleri” gerekçesiyle Petrol-İş, Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve Kristal-İş sendikalarını konfederasyondan geçici olarak ihraç etti.

“Türk-İş’in içerisinde kalarak yönetimi işçilerden yana olanlara devretmek yolları artık tamamen tıkanmıştır. Türk-İş çıkarcı sendikacılığın, israfın ve yerli-yabancı sömürücülere hizmetin temsilcisi olmuştur.” şeklinde tarihe geçen ayrılma kararı aldı. Hemen ertesinde “Konfederasyonumuz, işçi sınıfının yurt yönetiminde ağırlığını koyması, kula kulluk yürütümü yerine her yönden eşitlik ve kardeşlik kurmayı amaç edinecek, işçi sınıfının yurt sorunlarında etkin bir rol oynamasını sağlayacaktır.” şiarıyla yola çıkan ve bu ihraçlara tepki koyan 17 sendika, 15 Ocak 1967’de İstanbul’da bir araya gelerek yeni bir konfederasyon olan DİSK’i kurma kararı aldılar.

Hükümetin, DİSK’in öncülüğünde devam eden direniş ve grevleri engellemek ve DİSK’i sendikal yaşantıdan çıkarmak için Sendikalar Yasasını (274 Sayılı Kanun) TBMM’de değiştirmesi sonucunda, işçi sendikalarına ve federasyonlara faaliyet gösterebilmeleri için işkollarındaki işçilerin üçte birini üye yapma zorunluluğu getirmesi asla kabul edilemezdi.
DİSK yöneticileri, cumhurbaşkanı ve başbakan ile yaptıkları görüşmelerden sonuç alamayınca, 14 Haziran Pazar günü yapılan toplantıda topyekûn direniş kararı aldılar. 15 Haziran’da yer yer başlayan direniş, 98 kardeşini iş cinayetlerinde yitirmiş olan Tuzla Tersanesi işçileri ile 115 işyerinden 75 bin işçinin katılımı ile yakın tarihimizin en büyük grevine dönüştü. İşçiler, kendilerine reva görülen kölelik düzenine ve sağlıksız koşullarda çalıştırılmalarına karşı patronlarının ölüm düzenine isyan ederek ve “insanca çalışma koşulları talebiyle” direnişe çıktılar.

İstanbul, İzmit ve Gebze’de 100 bine yakın işçi iş bırakarak başlattıkları direnişte, ilk olarak Kartal -Gebze bölgesindeki sanayi işçileri, Ankara asfaltı üzerinde yürüyüşe geçerek, tren ve karayollarını kesmişler, faaliyete devam eden fabrikaları işgal ederek işçi kardeşlerini direnişe kattılar. İşçilerin karşısına coplu, tabancalı toplum polisleri ve tanklı, tüfekli, süngülü askerler çıkarıldı. Taksim’de buluşmak üzere dört bir yandan dalgalar halinde şehrin merkezine akan işçi kafilelerinin, Haliç’teki köprüler güpegündüz açılmak ve araba vapur seferleri iptal edilmek suretiyle, önleri kesildi.

Ayrıca askeri birlikler seferber edilerek merkezi yerlerde, özellikle Vilayet önünde işçilere karşı tanklar ve zırhlı arabalarla barikatlar kuruldu. Levent’te ve Kadıköy’de engelleme daha da ileri götürülerek, polisler ve askerler tarafından işçilere ateş açıldı. Bu çatışmalar sonunda Türkiye işçi sınıfı üç şehit daha verdi; Abdurrahman Bozkurt, Yaşar Yıldırım ve Mustafa Baylan.
Sermaye hükümeti olarak adlandırılan dönemin “Demirel Hükümeti” bu eylemlerle baş edemedi, dalgalar halinde işten çıkarmalar, tutuklamalar, işkenceler, açılan davalar işçi sınıfı ve emekçiler üzerinde estirilen bu terör, bu şanlı başkaldırıyı önleyemedi. Üç ay süren sıkıyönetim sonunda işten çıkarılan işçi sayısı beş bini aşmış olmasına rağmen direnişin gücü kırılamadı. Yeni sendika yasası, uygulamaya sokulamadan yükselen direniş ve grevlerin de etkisiyle TİP ve CHP tarafından iptal istemiyle Anayasa Mahkemesine götürüldü. Mahkeme 9 Şubat 1972 tarihli kararıyla “üçte birlik” olarak da bilinen kanunu iptal etti.

Tarihsel süreç içinde 1980/12 Eylül Darbesi ile neredeyse kazanılmış tüm işçi hakları gasp edildi. Dönemin TİSK Başkanı Halit Narin, “Şimdiye kadar işçiler güldü, şimdi sıra bizde!” deme cüretini gösterebildi. Tüm bunların sonucunda işçiler kazanımlarından yoksun, üzerlerinde her türlü tasarrufun yapıldığı ücretli köleler haline getirildi. Sağlıksız, kuralsız, güvenliksiz, güvencesiz ve sendikal mücadeleden yoksun çalışma yaşamı, işçileri kaçınılmaz olarak -gittikçe artan özelleştirmeler ve yükseltilen işsizlik baskısıyla- kaderine boyun eğen suskunlar ordusu haline dönüştürdü.

15-16 Haziran 1970 Büyük İşçi Direnişi; insan emeğini sömüren, yok sayan, işçi emeğini alınabilir/satılabilir bir meta haline getiren ve daha fazla kar için işçi canına kıyan sermayeye karşı, işçi sınıfının haklı bir başkaldırısıdır.
15-16 Haziran’ın 44.yıldönümünde, meşru ve demokratik haklarını savunan işçi sınıfı, “sınıf ve kitle sendikacılığı” mücadelesinde ne denli haklı olduğunu, yürürlüğe sokulan taşeron uygulamalarının da bir sonucu olarak Soma’da 301 işçi kardeşini güvenliksiz ve güvencesiz en ilkel çalışma koşullarına kurban vererek bir kez daha gördü.
Bugün tüm zamanlardan daha fazla olarak, 15-16 Haziran Büyük İşçi Direnişi yolumuzu aydınlatıyor ve mücadelemize ışık tutuyor.
Selam olsun o görkemli işçi direnişini gerçekleştirenlere, selam olsun bu uğurda katledilen işçi sınıfımızın yiğit önderlerine.

Yaşasın Şanlı 15-16 Haziran İşçi Direnişimiz!

Yaşasın Mücadelemiz, Yaşasın DİSK!