13/05/2020

Dünya ve Türkiye gerek halkın sağlığını gerekse toplumsal ve ekonomik yaşamı derinden etkileyen Covid-19 salgını ile karşı karşıyadır. Salgın sadece halkın sağlığını tehdit etmemiş, on milyonlarca işçinin işini ve gelirini kaybetmesine yol açmıştır. Virüsün görüldüğü ülkelerde salgınla mücadele için çeşitli önlem paketleri açıklanmıştır.

Bu raporda; COVİD-19 salgını sürecinde Türkiye’de ve salgının yaygın olarak görüldüğü ülkelerde sosyal korumaya dönük önlem paketleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Öne çıkan başlıklar şöyledir: 

• COVİD-19 İLE MÜCADELE İÇİN DÜNYA GENELİNDE TEDBİR AÇIKLAMA ORANI % 21,5!

Sosyal politikanın amaçlarından birisi, sosyal bir hak olan sosyal korumadır. Sosyal korumanın amacı toplumda oluşan risklerin yoksulluk ve gelir eksikliğine neden olmasını önlemektir. Bunun için kamusal ve toplu önlemler aracılığıyla bireylere ve ailelerine yardımlar sağlanır. Covid-19 ile mücadele eden ülkeler risklere karşı sosyal korumaları içeren tedbirler açıklamışlardır.

ILO verilerine göre dünya genelinde toplam tedbir açıklama oranı % 21,5’dir. Küresel salgının ilk görülmeye başladığı Asya ve Pasifik bölgesinde % 28,9 (13 ülke), Avrupa ve Orta Asya’da % 36,2 (11 ülke), Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında % 24,4 (11 ülke) ve Arap ülkelerinde % 8,3 (1 ülke) oranında sosyal koruma paketi açıklanmıştır. Ancak ülkelere sosyal koruma önlemlerinin GSYH içindeki payı değişmektedir.

• TÜRKİYE’DE COVİD-19 İLE MÜCADELE İÇİN AYRILAN PAYIN GSYH İÇİNDEKİ ORANI YALNIZCA % 2!

Salgınla mücadele eden birçok ülke sosyal korumaları gerçekleştirmek için ekonomi paketleri açıklamışlardır. Türkiye’de Covid-19 salgınının neden olduğu sosyal sorunları ortadan kaldırmak ve sosyal korumaya yönelik önlemler almak için açıklanan ekonomi paketinin GSYH içindeki oranı sadece % 2’dir. İtalya’da ise bu oran % 1,4’dür.  Salgından en fazla etkilenen ülkelerin başında gelen İspanya’da % 20 ve salgına karşı hem sağlık hem de sosyal koruma açısından ciddi önlemler aldığı bilinen Almanya’da % 22’dir. 

• COVİD-19 SALGINI İÇİN AÇIKLANAN EKONOMİ PAKETİNİN YALNIZCA % 2,2’Sİ SOSYAL YARDIMLARA AYRILDI!

Covid-19 salgını nedeni ile açıklanan ekonomi paketinde en büyük destek işverenlere verildi.  İlk olarak 100 milyar TL’lik desteği içeren ekonomi paketi, 25 Nisan’da 200 Milyar TL’ye çıkarıldı. 200 milyar TL’lik ekonomi paketinin de yalnızca 4 milyar 400 milyon TL’lik kısmının sosyal yardıma ayrıldı. Yani ekonomi paketinin yalnızca % 2,2’si ihtiyacı olan ailelere yardım olarak verilirken geriye kalan yaklaşık 151 milyar TL’lik (150 milyar 968 milyon TL) kısmın da işverenlere desteğe ayrıldığı görülmektedir.

• TÜRKİYE’DE İŞSİZLİK ÇIĞ GİBİ BÜYÜYECEK!

Dünyada salgın ve salgının sonucu olarak ortaya çıkan küresel kriz, 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en ağır küresel kriz olarak kabul edilmektedir. Salgın nedeniyle; 2020’nin ikinci çeyreğinde dünya genelinde işsizliğin ciddi düzeyde artması beklenmektedir. Covid-19 salgınının en belirgin olduğu Fransa’da işsizlik oranı % 8,1 iken salgın nedeniyle birçok işyerinin kapandığı ve 3,6 milyon kişinin işsiz kaldığı açıklanmıştır. Amerika’da işsizlik oranı % 3,5 iken 10 milyon kişinin işsiz kaldığı ve Nisan sonuna kadar 10 milyon kişinin daha işsiz kalmasının beklendiği belirtilmiştir.

• TÜRKİYE’DE İŞSİZLİĞİ ÖNLEMEK İÇİN ALINAN TEDBİRLER BİRÇOK ÜLKEYE GÖRE YETERSİZ!

COVİD-19 salgını ile birlikte birçok işyerinin kapanması, kayıt dışı çalışan milyonlarca işçinin işsiz kalmasına yol açmıştır. Ülkelerin işsizlik ile mücadele için ayırdıkları payı incelediğimizde; Türkiye’de salgının neden olduğu işsizlikle mücadele için ayrılan payın oldukça yetersiz olduğu görülmektedir. Türkiye’de Covid-19 kaynaklı yardımlarda işsizlik yardımlarının payı % 9,1 iken Amerika’da % 14,3, Almanya’da ise % 16,7’dir.

Raporun tamamına PDF formatında ulaşmak için tıklayın.