6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’unun 17’inci maddesine göre mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz. Bu kapsamda işveren tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde görevlendireceği çalışanlarına mesleki eğitim aldırması gerekmektedir. "Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmeliğin" 6’ncı maddesinde mesleki yeterlilik belgesi dâhil olmak üzere hangi belgelerin mesleki eğitim belgesi sayıldığı belirtilmiştir.

1. Mesleki yeterlilik belgesi nedir?

Mesleki yeterlilik belgesi ulusal yeterlilikte belirtilen öğrenme kazanımlarına (bilgi, beceri ve yetkinlik) sahip olduğunu gösteren, işçinin söz konusu işin gerektirdiği vasıfları taşıdığının bir gösteren belgedir.

1. Mesleki eğitim alan çalışanın mesleki yeterlilik belgesi alması gerekir mi?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun’unun 17’nci maddesine göre işveren tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde mesleki eğitim aldığını belgelemeyenleri çalıştıramaz. Bu kapsamda tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalıştırılacakların mesleki eğitim aldığına dair belgelerinin olması gerekmektedir. 

Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmeliğin 6’ıncı maddesine göre mesleki eğitim belgesi sayılan kurs, eğitim ve belgeler şunlardır;

1. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre verilen diploma, bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri açma belgesi, kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik belgelerinden birisi,
2. İş Kur Tarafından kontrol faaliyet gösteren kurslar tarafından verilen mesleki eğitim kurslar ve iş başı eğitimleri sonunda verilen bitirme belgesi,
3. Millî Eğitim Bakanlığı veya Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurumlarca verilen operatör belgesi ve sürücü belgesi,
4. Ateşçilik yeterlilik belgesi,
5. Kuruluş kanunlarında veya ilgili kanunlarca yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler,
6. Millî Eğitim Bakanlığının onayı ile çeşitli kurum ve kuruluşlarca düzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler,
7. Uluslararası kurum ve kuruluşlardan alınan ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından denkliği sağlanan belgeler,
8. Mesleki yeterlilik belgesi.

 

1. Hangi meslek gruplarında mesleki yeterlilik belgesi şartı aranıyor?

25 Mayıs 2015 tarihinde yayınlanan "Meslekî Yeterlilik Kurumu Meslekî Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ" ile tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan 40 adet mesleğe belge zorunluluğu getirmiş ve mesleki yeterlilik belgesi olmayan çalışanların tebliğin ekinde yer alan tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalıştırılamayacağını ortaya koymuştur.

Buna göre,ahşap kalıpçısı, alçı levha uygulayıcısı, alçı sıva uygulayıcısı, alüminyum kaynakçısı, bacacı (3. ve 4. seviye), betonarme demircisi, betoncu,çelik kaynakçısı,direnç kaynak ayarcısı, doğalgaz altyapı yapım kontrol personeli, doğalgaz çelik boru kaynakçısı, doğalgaz ısıtma ve gaz yakıcı cihaz servis personeli, doğalgaz işletme bakım operatörü, doğalgaz polietilen boru kaynakçısı (3. ve 4. seviye), duvarcı, endüstriyel boru montajcısı, hidrolik pnömatikçi (4. ve 5. seviye), ısı yalıtımcısı,ısıtma ve doğalgaz iç tesisat yapım personeli,inşaat boyacısı, iskele kurulum elemanı, kaynak operatörü,makine bakımcı (3., 4. ve 5. seviye), otomotiv elektromekanikçisi, otomotiv mekanikçisi, otomotiv montajcısı,otomotiv sac ve gövde kaynakçısı, seramik karo kaplamacısı, ses yalımtımcısı, sıvacı,su yalıtımcısı, tünel kalıpçısı ve yangın yalıtımcısı için mesleki yeterlilik belgesine sahip olma zorunluluğu getirildi.

Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan bazı mesleklerde yeterlilik belgesi 26 Mayıs 2016 tarihinden itibaren zorunlu hale gelmiştir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 3 gruba ayrılan sektörler, az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olarak sınıflandırıldı. Çok tehlikeli sınıfta yer alanların belge alması için 26 Mayıs 2016 tarihine kadar zaman verilirken, 40 meslek grubunda olanlar uyarıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki ve Teknik Okullar, üniversitelerin meslek teknik bölümünden mezun olanlardan bu belge istenmeyecek. Belge almak isteyenler de illerin ticaret ve sanayi odalarına başvuru yapabilecek. Belge ve yeterliliği olmadan çalışanlara önce 500 TL ceza verilecek, ardından da çalışmaktan men edilecek.

 

İlgili Kanun ve Yönetmelik;

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 

Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik