13/05/2020
Dünya ve Türkiye gerek halkın sağlığını gerekse toplumsal ve ekonomik yaşamı derinden etkileyen Covid-19 salgını ile karşı karşıyadır. Salgın sadece halkın sağlığını tehdit etmemiş, on milyonlarca işçinin işini ve gelirini kaybetmesine yol açmıştır. Virüsün görüldüğü ülkelerde salgınla mücadele için çeşitli önlem paketleri açıklanmıştır.
Bu raporda; COVİD-19 salgını sürecinde Türkiye’de ve salgının yaygın olarak görüldüğü ülkelerde sosyal korumaya dönük önlem paketleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Öne çıkan başlıklar şöyledir:
Sosyal politikanın amaçlarından birisi, sosyal bir hak olan sosyal korumadır. Sosyal korumanın amacı toplumda oluşan risklerin yoksulluk ve gelir eksikliğine neden olmasını önlemektir. Bunun için kamusal ve toplu önlemler aracılığıyla bireylere ve ailelerine yardımlar sağlanır. Covid-19 ile mücadele eden ülkeler risklere karşı sosyal korumaları içeren tedbirler açıklamışlardır.
ILO verilerine göre dünya genelinde toplam tedbir açıklama oranı % 21,5’dir. Küresel salgının ilk görülmeye başladığı Asya ve Pasifik bölgesinde % 28,9 (13 ülke), Avrupa ve Orta Asya’da % 36,2 (11 ülke), Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında % 24,4 (11 ülke) ve Arap ülkelerinde % 8,3 (1 ülke) oranında sosyal koruma paketi açıklanmıştır. Ancak ülkelere sosyal koruma önlemlerinin GSYH içindeki payı değişmektedir.
Salgınla mücadele eden birçok ülke sosyal korumaları gerçekleştirmek için ekonomi paketleri açıklamışlardır. Türkiye’de Covid-19 salgınının neden olduğu sosyal sorunları ortadan kaldırmak ve sosyal korumaya yönelik önlemler almak için açıklanan ekonomi paketinin GSYH içindeki oranı sadece % 2’dir. İtalya’da ise bu oran % 1,4’dür. Salgından en fazla etkilenen ülkelerin başında gelen İspanya’da % 20 ve salgına karşı hem sağlık hem de sosyal koruma açısından ciddi önlemler aldığı bilinen Almanya’da % 22’dir.
Covid-19 salgını nedeni ile açıklanan ekonomi paketinde en büyük destek işverenlere verildi. İlk olarak 100 milyar TL’lik desteği içeren ekonomi paketi, 25 Nisan’da 200 Milyar TL’ye çıkarıldı. 200 milyar TL’lik ekonomi paketinin de yalnızca 4 milyar 400 milyon TL’lik kısmının sosyal yardıma ayrıldı. Yani ekonomi paketinin yalnızca % 2,2’si ihtiyacı olan ailelere yardım olarak verilirken geriye kalan yaklaşık 151 milyar TL’lik (150 milyar 968 milyon TL) kısmın da işverenlere desteğe ayrıldığı görülmektedir.
Dünyada salgın ve salgının sonucu olarak ortaya çıkan küresel kriz, 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en ağır küresel kriz olarak kabul edilmektedir. Salgın nedeniyle; 2020’nin ikinci çeyreğinde dünya genelinde işsizliğin ciddi düzeyde artması beklenmektedir. Covid-19 salgınının en belirgin olduğu Fransa’da işsizlik oranı % 8,1 iken salgın nedeniyle birçok işyerinin kapandığı ve 3,6 milyon kişinin işsiz kaldığı açıklanmıştır. Amerika’da işsizlik oranı % 3,5 iken 10 milyon kişinin işsiz kaldığı ve Nisan sonuna kadar 10 milyon kişinin daha işsiz kalmasının beklendiği belirtilmiştir.
COVİD-19 salgını ile birlikte birçok işyerinin kapanması, kayıt dışı çalışan milyonlarca işçinin işsiz kalmasına yol açmıştır. Ülkelerin işsizlik ile mücadele için ayırdıkları payı incelediğimizde; Türkiye’de salgının neden olduğu işsizlikle mücadele için ayrılan payın oldukça yetersiz olduğu görülmektedir. Türkiye’de Covid-19 kaynaklı yardımlarda işsizlik yardımlarının payı % 9,1 iken Amerika’da % 14,3, Almanya’da ise % 16,7’dir.
Raporun tamamına PDF formatında ulaşmak için tıklayın.
Emek Araştırmaları EMAR GELİR EŞİTSİZLİĞİ VE YOKSULLUK RAPORU-5-Em-Ar’ın Kamuda ve Genel İşler İş Kolunda İstihdam Raporu YayımlandıEMEK Araştırma Dergisi ''Doğa Olaylarından Toplumsal Felaketlere'' Temalı Haziran Sayısı ÇıktıEMAR: KADIN EMEĞİ RAPORUİŞÇİ SINIFININ EKONOMİSİ RAPORU Kamu ve Genel İşler İşkolunda İstihdam RaporuGelir Yaşam ve Yoksulluk Araştırma Bülteni: İşçi Sınıfının Sosyal Haklar BroşürüEMAR Kadın Emeği RaporuGelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Raporu: Halkın Yüzde 58’i Borçlu Genel İşler İşkolunda İstihdam Raporumuz YayımlandıTürkiye'de Genç İstihdam Raporumuz Yayımlandı12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü Araştırma BülteniCovid-19 Salgınının Disk /Genel-İş Kadın İsçileri Üzerindeki Etkileri AraştırmasıCOVID-19 Döneminde Kısa Çalışma Ödeneği ve Ücretsiz İzin ÖdeneğiCOVID-19 Sürecinde Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk RaporuEMEK Araştırma Dergisi ''Salgın ve İşçi Sınıfı'' Temalı Kasım SayısıCOVID-19 Sürecinde Kamuda İstihdam RaporumuzCovid-19 ve İşyerlerinde İşçi SağlığıCovid-19 Salgınının DİSK/Genel-İş Üyeleri Üzerindeki Etkileri Araştırmasıİstanbul Sözleşmesi Nedir? Neyi Savunuyoruz?Kıdem Tazminatı Nedir? Neyi Savunuyoruz? Broşürümüz YayımlandıEMEK Araştırma Dergisi ''Sınıf ve Sanat'' Temalı Haziran SayısıCOVİD-19 Salgını ve Sosyal Koruma Raporumuz Yayımlandı''Türkiye’de 65 Yaş ve Üstü Nüfusun Durumu'' Raporumuz Yayımlandı''Türkiye'de Kadın Emeği'' Raporumuz YayımlandıGenel Sağlık Sigortası ve Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakları Kitapçığımız YayımlandıEMEK Araştırma Dergisi Aralık 2019/2 Sayısı ÇıktıKamu İstihdam Raporumuz YayımlandıTürkiye'de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Raporumuz YayımlandıVergi Nedir? Vergi Adaletsizliği Ne Demektir? BroşürüEMEK Araştırma Dergisi Haziran 2019/1 SayısıUzun Çalışma Süreleri Broşürü8 Mart'a Atfen Türkiye'de Kadın Emeği Raporumuz YayımlandıEMEK Araştırma Dergisi Aralık 2018/2 Sayısı ÇıktıKamu İstihdam Raporumuz YayımlandıGüncel Veriler 2018 Kitapçığımız“Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sisteminin Durumu ve Sorunları” RaporuKadın İşçilerin Hakları Kitapçığımız ÇıktıTürkiye’de Kadınlar ve Kadın Emeği RaporuEngelliler İşsiz!İşçiler Korumasız ve Güvencesiz Çalıştırılıyor!OHAL’de Kamu İstihdamı ve Genel İşler İşkolu Raporumuz YayımlandıÇalışma Hayatında Kadınlar: “Daha Çok Çalışıyor, Daha Az Kazanıyor”Emek Araştırma Raporu-9Kıdem Tazminatı Nedir? Fona Devredilirse Ne Olacak?Belediyelerde "Vasıfsızlık" Bilmecesi ve Mesleki YeterlilikTaşerona Kadro AldatmacasıZorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi BroşürüTürkiye'de Emeğin Durumu Kitapçığı Çıktı!2015 Yılında 1 Milyon Genç Kayıtdışı Çalıştırıldı!Kadın Emeği RaporuEmek Araştırma Raporu-4Kıdem Tazminatı, İş Güvencesi Ve İşsizlik Siğortası Haklarından Ayrı Tartışılamaz!Mevsimlik Tarım İşçisi Çocukların Sayısı Artıyor!Kamu İstihdam Raporu (Araştırma – Aralık, 2015)Temel İşgücü İstatistiklerine Göre Türkiye'de İşçilerin %12,2'si Taşeron İşçiİşci Hakları Ve Uluslararası Yasal Dayanakları El Kitabıİnsanca Çalışmak Ve Yaşamak İçin Disk/Genel-İşKamu İhale Mevzuatı ve İşçi Hakları Kitabı ÇıktıKamu İstihdam RaporuÜye Kimlik Araştırmamız Sonuçlandı