Covid-19 Döneminde ve Sonrasında DİSK’in Çalışma Yaşamı Yol Haritası

16/05/2020

  • Tüm dünyada neoliberal dönemde kamusal sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerinin zayıflatılmasının sonucu olarak Covid-19 salgını büyük halk sağlığı sorunlarına yol açarken, gelir eşitsizliğini, toplumsal adaletsizliği ve yoksulluğu daha da artırdı.
  • DİSK Yönetim Kurulu, Covid-19 ile mücadelede sırasında ve Covid-19 sonrası yeni bir toplumsal düzen ve çalışma yaşamında yeni bir yol haritası için bir dizi acil önlem öneriyor:

Covid-19 salgını ülkemizde iki ayını doldurdu. Salgın halk sağlığı yanında toplumsal yaşamı da derinden etkiliyor. Salgın nedeniyle devasa bir iş ve gelir kaybı yaşanıyor. Kuşkusuz salgının toplumsal ve iktisadi etkileri en çok işçi sınıfını ve dar gelirlileri etkiliyor. Salgının gelir eşitsizliğini, toplumsal adaletsizliği ve yoksulluğu daha da artıracağı sır değil. Tüm dünyada neoliberal dönemde kamusal sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerinin zayıflatılmasının sonucu olarak Covid-19 salgını büyük halk sağlığı sorunlarına yol açıyor.

DİSK olarak Covid-19 salgını ortaya çıkar çıkmaz alınması gereken önlemler ve izlenmesi gereken politikalar konusundaki görüşlerimizi hükümete ilettik ve kamuoyuna açıkladık. Hükümetin halkın sağlığını, işini ve geçimini koruma sorumluluğunu hatırlattık. Ancak hükümet salgına karşı etkin sosyal politikalar üretmedi. Anayasa’nın sosyal devlet ilkesinin gereğini yerine getirmekten kaçındı.

Şimdi, salgına karşı mücadelede yeni bir dönem gündemde iken DİSK olarak, bu yeni dönemde de önceki politikalarının devamı olan bir dizi öneride bulunmaktayız. Ekteki “Covid-19 Döneminde ve Sonrasında DİSK’in Çalışma Yaşamı Yol Haritası başlıklı belgede geniş haline ulaşılabilecek önlem önerilerimiz özetle şöyledir:

Halk sağlığına ilişkin önlemler kapsamında, salgınla bilim ve aklın kılavuzluğunda mücadele edilmesi gerektiğini, ekonominin ve piyasanın değil halkın ve toplumun ihtiyaçları ve sağlığının esas alınması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyoruz. Önlemler siyasal hesaplara dayalı olarak değil, bilim insanlarının ve sağlık meslek örgütlerinin önerileri doğrultusunda alınmalıdır.

Çalışma koşullarına ilişkin önlemler kapsamında, salgının başından beri ısrar ettiğimiz zorunlu ve acil olmayan işler dışında tüm işlerin en az 15 gün süreyle durdurulması gerektiği konusunda ısrarlıyız. Bu önlem, salgının kontrol altına alınmasında ve yeni bir dalganın ortaya çıkmasının önlenmesinde son derece önemlidir.

Salgınla mücadelenin en önemli şartı şüphesiz fiziksel mesafe ve izolasyondur. Bu nedenle çalışma yaşamında köklü değişikliklere ihtiyaç vardır. Çalışma sürelerinin gelir kaybı olmaksızın kısaltılması, çalışırken hastalığa yakalanan emekçiler için Covid-19’un iş kazası ve özellikle de sağlık emekçileri için meslek hastalığı olarak kabul edilmesi, işyerlerinde salgın kurulları oluşturulması, işçi servislerinin yeniden düzenlenmesi gibi birçok konudaki taleplerimize ekteki belgemizden ulaşabilirsiniz.

Aynı belgede detaylarına ulaşılabilecek, sendikal faaliyetler ve toplu iş sözleşmelerine ilişkin önlemlerin başında Temmuz ayı ile birlikte olağan toplu iş sözleşmesi prosedürüne dönülmesi yer almaktadır. Sendikal örgütlenmelerin önündeki engellerin (işkolu, işyeri barajı vb.) kaldırılması, 696 sayılı KHK ile bir bölümü merkezi idarede kadroya alınan bir bölümü ise belediye şirketlerine alınarak “kadrolu kamu işçisi statüsü tanınmayan” yüzbinlerce kamu işçisinin toplu iş sözleşmesi haklarının tanınması, kamu işçileri arasındaki ayrımcılığın ortadan kaldırılması, aynı işi yapan işçilerin aynı ücretlere ve haklara sahip olması, belediye şirketlerine alınan ve kamu işçisi hakları tanınmayan işçilerin de kadroya alınması gerekmektedir.

Covid-19 işçilerin işleri ve gelirleri için büyük risk oluşturuyor. Milyonlarca işçinin işini ve gelirini korumak için alınması gereken önlemler ise şunlardır:

  • İşten çıkarma yasağı devam etmeli ve istisnaları kaldırılarak yeniden düzenlenmelidir.
  • Ücretsiz izin uygulamasına son verilmelidir.
  • “Nakdi ücret desteği” adı altında yapılan 1.168 TL uygulamasına son verilerekbu işçilere kısa çalışma ödeneği uygulanmalıdır. Kısa çalışma ödeneği için ön koşul aranmamalı ve alt sınırı asgari ücret olmalıdır.
  • Merkezi idare ve yerel yönetimlerde çalışan kamu işçilerinin haklarında bir kayıp yaşanmamalıdır. Kamu hizmeti verenler, özel sektör işçisi gibi değerlendirilerek ücretsiz izin ve kısa çalışma ödeneğine tabi tutulamaz.
  • İşsizlik Sigortası Fonu sadece işçilere tahsis edilmeli ve Fon’dan yapılan işveren destek ve teşvikleri durdurulmalıdır.
  • Kayıt dışı çalışanların geçimini sağlamak üzere düzenli bir sosyal sigorta desteği sağlanmalıdır. Düzensiz ve kuralları değişen keyfi sosyal yardım mekanizması yerine bütün yurttaşların asgari geçimi sağlayacak bir aile sigortası uygulamasına geçilmelidir.
  • Emekli aylıkları ve gelirlerinin alt sınırı asgari ücret olmalıdır.

Covid-19 kamu gelirlerinde ciddi bir azalma ve kamu giderlerinde ciddi bir artış yaratacağı için iktisat ve maliye politikalarında alınması gereken önlemler özetle şunlardır:

  • TBMM bütçe yapma yetkisini kullanmalı, Covid-19 koşullarının gerektirdiği kamucu önceliklere sahip yeni bir bütçe yapılmalıdır.
  • Yeni bütçe ile kamuya sosyal harcamalar için yeni kaynaklar yaratılmalı ve halkın üzerindeki ağır dolaylı vergi yükü azaltılmalıdır.
  • Tüm temel tüketim ve ihtiyaçlar üzerindeki dolaylı vergiler kaldırılmalıdır.
  • Yeni bütçe ile yeni kaynaklar bulunmalı, özellikle etkin bir servet vergisi ve adil bir vergi düzenlemesi yapılmalıdır.
  • Etkin ve verimli olmayan kamu yatırımları durdurulmalı, bunun yerine istihdam olanağı sağlayacak kamu yatırım ve hizmetleri öncelenmelidir.
  • Kamu istihdamı artırılmalıdır.

Covid-19 salgını kadınların ev içi iş yükünü artırırken cinsiyetçi toplumsal işbölümünü derinleştiriyor ve kadına yönelik şiddeti de artırıyor. Bu nedenle toplumsal cinsiyet politikaları kapsamında önlemler alınması gerekmektedir. Gerek hukuksal ve gerekse uygulamada toplumsal cinsiyet eşitliği politikaları daha görünür hale gelmeli ve etkin şekilde uygulanması sağlanmalıdır. Kadına yönelik şiddet ve tacizi besleyen söylem ve uygulamalardan vazgeçilmeli, İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı Yasa etkin şekilde uygulanmalıdır.

DİSK olarak Covid-19 ile mücadelede sırasında ve Covid-19 sonrası toplumsal düzen için bir dizi acil önlem öneriyoruz. Bu öneriler kısa vadede hayata geçirilmelidir. Orta ve uzun vadede ise emekçilerin, halkın ve toplumun ihtiyaçlarını önceleyen eşitlikçi, dayanışmacı ve sosyal adalet ilkelerine dayanan yeni bir toplumsal düzen için omuz omuza mücadeleye devam edeceğiz.

Açıklamanın tam metni için:  http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2020/05/Covid-19-ve-DİSK-Yol-Haritası.pdf

 
DİSK Haberleri
DİSK: Ücrette de Vergide de Adalet Yok
DİSK-AR: DAR GELİRLİNİN GIDA ENFLASYONU YÜZDE 110!
DİSK-AR İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu: İşsiz Sayısı 9,5 Milyon!
17. Olağan Genel Kurulu'nun Ardından DİSK Yönetim Kurulu Görev Dağılımı Yapıldı
DİSK: BU ASGARİ ÜCRET GEÇİNMEYE YETMEZ, BU İŞ BURADA BİTMEZ!..
DİSK-AR: Dar Gelirlinin Gıda Enflasyonu %106!
DİSK: EMEĞİN YÜZYILINDA DEMOKRATİK, SOSYAL CUMHURİYET!
DİSK BAŞKANLAR KURULU SONUÇ BİLDİRGESİ
İki Asgari Ücretle Bile Asgari Geçim Sağlanamıyor!
TÜİK Yargı Kararına Uymadı: Enflasyonu Saklamaya Devam Ediyor
DİSK-AR İşsizlik Ve İstihdamın Görünümü Raporu Yayımlandı: 9 Milyon İşsiz
DİSK: Sosyal Adalet için Acil Sosyal Politikalar Üretilmeli
DİSK VE CUT, Asbestin ve Gemi Söküm İşlemlerin Verdiği Zararlara Karşı Birlikte Mücadele Edecek
Gizlenemiyor: İşsiz Sayısı 8 Milyon 107 Bin!
Türkiye, Avrupa’nın En Düşük Asgari Ücretli İkinci Ülkesi!
Geniş Tanımlı İşsizlik Pandemi Öncesine Göre Yükseldi!
İşsiz Sayısı Pandemi Öncesine Göre 1,4 Milyon Kişi Arttı!
DİSK: Pandeminin Yükünü İşçiler Çekiyor
Geniş Tanımlı İşsiz Sayısı Salgın Öncesine Göre 1 Milyon 103 Bin Arttı!
Geniş Tanımlı İşsiz Sayısı Bir Ayda 314 Bin Arttı!
İşsizlik Salgın Öncesine Göre Yükselişte!
İşsiz Sayısı Tırmanıyor!
Asgari Ücret Ortalama Ücret Oldu!
Zengine Değil Halka, Sermayeye Değil Emekçiye Kaynak!
Asgari Ücrette Belirsizlikler Giderilmeli, Vergi Düzenlemesi Acilen Yapılmalıdır!
Bu Asgari Ücretle Geçinmek Mümkün Değil!
DİSK’liler İstanbul Kartal’dan Seslendi: Artık Yeter! Geçinmek İstiyoruz!
Artık Yeter Geçinmek İstiyoruz!
Gelirde Adalet, Vergide Adalet: Asgari Ücret 5200 Net!
Her Şeyiniz Muamma!
DİSK-AR: Uçurum Var
DİSK: Geçinmek İstiyoruz
İşsiz Sayısı 9 Milyonu Aştı!
Yasak Kalktı İşsizlik Fırladı!
İstihdam Tükendi
Mağdurlarla Değil Faillerle Mücadele
İnsanca ücret, özgür toplu pazarlık ve grev hakkı şart!
TÜİK Verileri Gerçekten Uzak!
DİSK-AR: Salgın Azami Destek Asgari!
İşsizlik Vahim
Salgın Bitmedi: Delta Varyantıyla, 10 Milyon İşsizle, Milyonlarca Yoksulla Devam Ediyor!
Türkiye İşgücüne Dahil Olmayan Nüfusta Birinci!
İşsizlik Salgının İlk Aylarından Daha Kötü!
İşsizlikte Artış Sürüyor!
İşsiz Sayısı 10 milyonu Aştı
Kod -29 ile İşçi Kıyımı Sürüyor!
DİSK-AR: Kısa Çalışma Ödeneği’nin Devamı İçin Yeterince Kaynak Var!
COVID-19 Nedeniyle Her Üç Kişiden Biri İşsiz!
Kısa Çalışma Ödeneğine Değil Ücretsiz İzin Dayatmasına Son!
DİSK'ten Salgınının Birinci Yılı Değerlendirmesi ve Yol Haritası
İşsiz Sayısı Buradan Aya Yol Olur
DİSK-AR: Türkiye Covid-19 ile Mücadelede Vatandaşlara En Az Nakit Destek Veren Ülke!
İşsizlik Sigortası Fonu İşsize ve İşçiye Değil Sermayeye Kaynak
DİSK-AR: İşsiz Sayısı 10 Milyonu Aştı
Yaptığınız İş İnsani Değil!
DİSK-AR: Neredeyse Üç Kişiden Biri İşsiz
DİSK-AR İnsanca Yaşanabilir Asgari Ücret Taleplerini Ortaya Koydu
DİSK’ten Salgına Karşı 4 Şart!
İşsizlik Artıyor, Mızrak Çuvala Sığmıyor!
Ne İşçi Sınıfı Susar Ne De DİSK
DİSK-AR: İşsizlik Düşmüyor, Artıyor!
DİSK Orta Vadeli Programla İlgili Görüşlerini Açıkladı
DİSK Başkanlar Kurulu: Milyonlarca Emekçiye Hayatı Dar Eden Düzene Karşı Ortak Mücadeleye!
İşsize İş Bulamıyorsan Ne İşe Yararsın
Covid-19 İstihdamı Vurdu: İşsizlik ve İş Kaybı Toplamı 17.2 Milyon
Sermayeye Değil, Tüm Çalışanlara Koruma Sağlanmalıdır!
Türkiye Tarihinin En Büyük İşsizliği ve İstihdam Kaybı: 17,7 Milyon
DİSK-AR: COVID-19 ile İşçilerin Gelirleri Azaldı, Borçları ve Kaygıları Arttı
DİSK Kadın Komisyonu: “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır!”
DİSK-AR: İstihdamda Covid-19 Depremi
DİSK’ten SGK’ya Mektup: Hukuksuz Genelge İşlemden Kaldırılmalıdır!
Covid-19 Döneminde ve Sonrasında DİSK’in Çalışma Yaşamı Yol Haritası
COVİD-19 Salgını 7-8 Milyon Yeni İşsiz Yaratabilir
Eski Düzen İflas Etti! Şimdi Emekle ve Bilimle Yeni Bir Toplumsal Düzen Kurma Zamanı!
COVID-19 DİSK Raporu’nun Üçüncüsü Yayımlandı
DİSK Üyeleri Arasında Salgının Etkileri: COVID-19 DİSK Raporu
Toplu İş Sözleşmesinin ve Grevin Yasaklanmasına, Ücretsiz İzin Dayatmasına ve Sefalet Ödeneğine Hayır!
İşten Çıkarmalar Yasaklansın! Ücretsiz İzne ve Sefalet Ödeneğine Hayır
İşçileri ve Ailelerini Gözden Çıkararak Salgınla Mücadele Olmaz!
DİSK, COVID-19 ile Etkin Mücadele İçin Hükümet’i Uyardı
Salgının Sosyal Tahribatına Karşı Acil Önlemler
Korona’ya Karşı Acil Önlem Çağrısı
Koronavirüs’e Karşı İşçileri Koruyun!
İşsizlik Yükseliyor, İstihdam Azalıyor
DİSK'in ''2020'lerin DİSK'i, Emeğin Türkiye'si'' Başlıklı Sonuç Bildirgesi
Sınırdaki İnsanlık Krizine Son Verin
Ülkemize Daha Fazla Acı Yaşatmayın
DİSK Yönetiminde Görevler Belli Oldu
DİSK Genel Kurulu Sonuçlandı: Emeğin Türkiye'sini Kuracağız!
İşçi Sınıfının Sendikal Gücü: DİSK
İşsizlik Çok, İstihdam Yok
2020’lerin DİSK’i Emeğin Türkiye’si İçin Toplanıyor
2020’lerin DİSK’i ve Emeğin Türkiye’si İçin Omuz Omuza
İşsizlik Artıyor, İstihdam Daralmaya Devam Ediyor
İşsizlik Varsa Kriz Vardır
Asgari Ücret 3200 TL Net!
Genç ve Kadın İşsizliğinde Tehlikeli Artış
Emeğin Türkiye'si İçin Omuz Omuza
İşsizlikte Artış İstihdamda Daralma Sürüyor
İşsizlikte Tırmanış Sürüyor
En Kötüsü Bitmedi, Sürüyor!
DİSK Başkanlar Kurulu: Hak, Hukuk, Adalet İşçilerle Gelecek
Şubat Ocak'tan Berbat
Orası Değil Burası Çok Önemli: İşsiz Sayısı 7 Milyon 552 Bin
DİSK-KESK-TMMOB-TTB’den Ortak 1 Mayıs Açıklaması
DİSK Başkanlar Kurulu Sonuç Bildirgesi: İş, Adalet, Özgürlük ve Demokrasi İçin 1 Mayıs’a
DİSK-AR Raporu: Sendikalaşma ve Toplu İş Sözleşmesi Kapsamında Vahim Tablo
İşsizlik Depremi: DİSK-AR Şubat 2019 İşsizlik Raporu
DİSK Türkiye İşçi Sınıfının Yüz Akıdır
DİSK Ekonomik Krizin Bilançosunu Çıkardı
Yaşanabilir ücret, yaşanabilir memleket: Asgari Ücret 2800 Net!
DİSK: Asgari Ücret 2800 TL Net
DİSK 2. Uluslararası İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Konferansı
İşçi Sınıfı DİSK Kurucusu ve Lastik-İş Onursal Genel Başkanı Rıza Kuas’ı Unutmayacak
DİSK Genişletilmiş Başkanlar Kurulu: Yüzde 1’in Yarattığı Krizin Faturası Yüzde 99’a Kesilemez!
DİSK-AR: İşsizlik Tırmanıyor! İşsizliğe Karşı Güçlü Sosyal Politikalara İhtiyaç Var!
Mayıs’ta Krizin Ayak Sesleri Duyulmaya Başlandı
DİSK 100 Günlük Programı Değerlendirdi: Emek Yok, Krize Çözüm Yok
OECD İçinde En Yüksek Dördüncü İşsizlik Oranı Türkiye’de
AKP Döneminde Emek
İzmir’de Tüm Kamu İşçilerine Eşit Kadro Talebimizi Bir Kez Daha Haykırdık
DİSK Ülkemize ve Emeğimize Sahip Çıkmaya Çağırdı
Filistin Halkı Yalnız Değildir!
İşsizler, Güvencesizler, “Geçinemiyoruz” Diyenler Haydi 1 Mayıs’a!
6,1 Milyon İşsiz: İşsizlik Kıskacında Kadınlar ve Gençler Var!
DİSK “Türkiye İşçi Sınıfı Gerçeği” Saha Araştırmasının Özet Sonuçlarını Açıkladı
İşsizlik 6 Milyon Sınırında!
DİSK 51. Kuruluş Yıldönümünü Direnişteki Kod- A İşçileri ile Kutladı
Asgari Ücretten Fedakarlık Olmaz! #AsgariÜcret2300Net
Genç, Kadın ve Üniversite Mezunu İşsizliğinde Vahim Tablo!
Gençlerin Yüzde 28’i Hiçbir Şey Yapmıyor!
İstihdam Seferberliği: Çırak, Stajyer, Kursiyer Patlaması
DİSK: ILO Toplantısına Katılmıyoruz!
İşsizlik Gerçek, İstihdam Seferberliği Yapay!
DİSK-AR Sendikalaşma ve Toplu İş Sözleşmesi Raporu Yayınlandı
DİSK'ten OHAL Raporu: OHAL Emeğe Zararlıdır
İstihdam Seferberliği Lafta Kaldı
DİSK'ten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na...
Çalışma Bakanlığı Önünde Haykırdık: Kıdemi Değil Taşeronu Kaldır!
İşsizlik ve İstihdam Krizi Büyüyor
DİSK’in Sesi’nin 181. sayısı yeni formatında çıktı
İşsizliğe Hayır! İşsizlik Sorununu Çözemeyenlere de Hayır!
İşimiz yok; krizdeyiz!
DİSK Diyor Ki; Asgari Ücret 2000 TL Net!
Krizdeyiz çünkü işimiz yok!
10 Madde İle “Güvencesizlikte ve İşsizlikte İstikrar” Programı
DİSK'ten Soru ve Yanıtlarla Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi Raporu
DİSK'in İşsizlik ve İstihdam Raporu-Eylül 2016
DİSK: İşçinin Cebinden, Halkın Kaynaklarından Elinizi Çekin!
DİSK’in İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Bülteni DİSK-İSG çıktı!
DİSK Genel Başkanı Kani Beko'nun Bireysel Emeklilik Sistemindeki değişiklerle ilgili açıklaması
DİSK Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Sonuç Bildirgesi
DİSK'in Sendikalaşma ve Toplu İş Sözleşmesi Raporu
DİSK Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Ülke Gündemini Konuşuyor
DİSK'in Dünya Sendikalarının Katıldığı L20 Zirvesine İlişkin Basın Açıklaması
DİSK’in Sesi gazetesinin 180’inci sayısı çıktı
DİSK Cenevre’de ILO Konferansına Katıldı