Asgari Ücret, Ücretlerimize Nasıl Yansıtılmalıdır?
26/12/2018
Asgari ücret 1 Ocak itibariyle net 2020 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücretin altında bir ücretle işçi çalıştırmak yasal olarak mümkün olmadığından 2020 TL’nin altında kalan bütün ücretler başkaca bir işleme gerek olmaksızın bu miktara yükseltilecektir. YHK sözleşmesi ile uygulanacak zam oranı olan yüzde 4 de bu durumda yeni asgari ücret üzerine uygulanacaktır.
696 sayılı KHK çerçevesinde kamuya geçişi yapılan alt işveren işçilerine 1 Nisan 2018 tarihinden başlamak ve merkezi idarelerde 2020 yılı Kasım ayına kadar ve belediye şirketlerinde 2020 Temmuz ayına kadar uygulanacak toplu sözleşmelerin mali ve sosyal haklar bölümleri Bakanlıkça ilan edilmiştir.
Anılan sözleşmelerin 2019 yılı için uygulanacak ücret hükümleri şöyledir: “İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.”
Kamuya geçiş öncesinde ihale sözleşmeleri ile asgari ücretin yüzde fazlası ücretlerde asgari ücretin yansıtılıp yansıtılmayacağı konusunda tartışma sürüyor.
Bir süredir devam eden bir başka tartışma söz konusudur. Bu tartışma kamuya geçiş öncesinde ihale sözleşmeleri ile asgari ücretin yüzde fazlası olarak belirlenen ücretlerde 2019 yılı asgari ücretinin esas alınıp alınmayacağı, bu uygulama yapıldıktan sonra YHK tarafından belirlenen yüzde 4 zammın uygulanıp uygulanmayacağı konusunda olmuştur.
Bakanlık, görüş isteyen kimi kamu kurumlarına kamuya geçişi yapılan işçilerin artık ihale şartname/sözleşmeleriyle bağının kesildiğini, işçilerin işverenleriyle kurdukları iş ilişkisi çerçevesinde düzenledikleri iş sözleşmelerinde belirledikleri ücret hükümlerinin geçerli olacağını, YHK ile belirlenen zammın da bu ücrete uygulanacağını bildirmiştir.
Belediye şirketlerinde geçiş sırasında oluşturulan mevzuat bu görüşe uygun değildir:
►696 sayılı KHK ile 375 sayılı Devletin personel işleriyle ilgili KHK’ye EK-20 madde getirilmiştir. Bu madde ile belediyelerin kendi şirketlerinden personel çalıştırmaya dayalı hizmet alım sözleşmesi yapmasına olanak getirilmiştir.
►28 Nisan 2018 tarihinde Resmi Gazete’de 696 sayılı KHK gereği Bakanlar Kurulunca "İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar" yayımlanmıştır. 696 sayılı KHK düzenlemeleri ile anılan usul ve esaslara göre mahalli idareler dışardan personel çalıştırılmasına yönelik hizmet alımı yapamayacak, kuracakları şirketler aracılığıyla İhale Yasası çerçevesinde doğrudan hizmet alım sözleşmeleriyle personel çalıştıracaktır.
►Bu usul ve esasların 6/3. maddesinde “Bu kapsamda yapılacak personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerin bedelinin tespitinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin yaklaşık maliyetin tespitine ilişkin hükümlerine uyulması zorunludur.” hükmü emredici biçimde hükme bağlanmıştır.
►Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 10/4 maddesinde ise “Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.” denilmektedir.
Sonuç olarak; mahalli idarelerde çalıştırılacak işçiler bakımından ücret belirleme yöntemi 696 sayılı KHK öncesindeki yöntemle aynıdır ve asgari ücretin yeniden belirlenmesinden sonra bu işçilere uygulanacak % fazlası uygulamasının da devam etmesi gerektiği görüşündeyiz. Halen hem Bakanlık hem de yerel yönetimler artacak maliyetleri göz önüne alarak bu görüşe mesafeli durmaktadırlar. Görüşümüz çerçevesinde mücadele vererek sonuç ulaşmaya çalışacağımızdan kimsenin kuşkusu olmasın.
►Merkezi idarelerde kamuya geçiş yapan işçiler için de aynı uygulamanın eşitlik ilkesi çerçevesinde kabulü için mücadele edeceğimizi üyelerimize ve kamuoyuna saygı ile duyururuz.
