Rıza Kuas'ı Anıyoruz
24/10/2019
Yaşamını işçi sınıfı mücadelesine adayan, Türkiye işçi sınıfı hareketinin unutulmaz önderlerinden, Konfederasyonumuz DİSK’in kurucusu ve Lastik-İş Sendikası Onursal Genel Başkanı Rıza Kuas’ı ölümünün 38. yılında anıyoruz.
Sendikal yaşamına, 1949 yılında Derby Lastik fabrikasında çalışırken işyeri sendika temsilciliği ile başlayan Rıza Kuas, 1952 yılında Lastik İşçileri Sendikası Kazlıçeşme Şube Başkanlığı’na, 1954’te Lastik-İş Sendikası Genel Başkanlığı’na seçildi. Rıza Kuas, ‘işçi sınıfını siyasal alanda da mutlaka mücadele etmelidir’ diyerek 13 Şubat 1961 yılında, 12 arkadaşı ile birlikte Türkiye İşçi Partisi’ni kurdu. 1965 yılında İzmir’de toplanan Genel Kurul’da TİP Genel Sekreterliği görevini üstlendi. 1965 yılında TİP’ten Ankara, 1969 seçimlerinde ise İstanbul Milletvekili olarak TBMM’ye girdi. 1967’de Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kurucuları arasında yer alarak oluşturulan DİSK Yürütme Kurulu’nda görev aldı.
1968’de Kuas’ın önderliğindeki Lastik-İş, işveren ve sarı sendika işbirliğine karşı durdu. Derby Lastik Fabrikası’nda işverenin Lastik-İş yerine kendi kurdurduğu Kauçuk-İş ile sözleşme yapmak istemesi üzerine ilk fabrika işgali gerçekleştirildi. Türkiye’de ilk kez yetkili sendikanın belirlenmesi için Derby Lastik Fabrikasında referandum yapılması sağlanarak işçi sınıfı mücadelesinde önemli bir kazanım sağlandı. Yine bu tarihlerde işçiyi “hırsız” gibi gören zihniyetle mücadele amacıyla başlatılan ünlü “Üstünü Aratma” kampanyası tüm ülkede geniş yankı buldu. İşçiler onurlarına sahip çıkan bu kampanyaya aktif bir biçimde katıldı.
Yıllarca verdiği sendikal ve siyasal mücadele ile işçi sınıfına büyük kazanımlar sağlayan Rıza Kuas, 1971 yılında uluslararası toplantıda bir konuşma yaparken rahatsızlanan Rıza Kuas’a böbrek rahatsızlığı teşhisi kondu. Artık çalışabilecek durumda değildi. Ama lastik işçisi başkanından ayrılmak istemiyordu. 1977 Genel Kurulu’nda işçilerin ısrarıyla yeniden Lastik-İş Genel Başkanı seçildi.
Rıza Kuas, Lastik-İş’in Mart 1980’de yapılan 20. Genel Kurulu’nda işçilere “Bu Genel Kurul’da Genel Başkanınız olarak sizlere veda ediyorum. Yaşamım, canım, varlığım hep sizinle onurlandı, sizin kararlarınızla işçi sınıfına hizmetle geçti. Canım sizlere feda olsun, lütfen beni bağışlayın. Sendikanızı daha yüceltin, ona yeni can ve kan katın, ama beni unutmayın, ilginiz yaşamımın tek ilacıdır…” sözleriyle vedalaştı. Rıza Kuas 29 Ekim 1981 günü yaşama veda etti.
RIZA KUAS’I ANMA PROGRAMI
Yer : Edirnekapı Hava Şehitliği Mezarlığı
Tarih : 25 Ekim 2019, Cuma
Saat : 11.00
