ÇOCUK, İŞÇİ OLMAZ!
12/06/2023
Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü’nde ülkemizde çocuklar emek sömürüsünün en kötü ve sert biçimine maruz kalıyor. Çocuk işçiliği çocuğun eğitim, sağlık gibi temel haklarına erişimini engelliyor, çocuğun fiziksel ve ruhsal bütünlüğüne zarar veriyor.
BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre çocukların; eğitim, barınma, sağlık ve fırsat eşitliği gibi haklar çocukların en temel haklarıdır. Çocuk yaşta, çocuk emeği sömürüsü ile çocukların bu hakların ellerinden alınıyor.
Yoksulluk, enflasyon, güvencesiz çalışma ve düşük ücret politikası çocuk işçiliğini artırıyor. İşverenler kâr hırsı ile maliyetleri düşürmek, sigorta maliyetlerinden kurtulmak için çocuk işçi çalıştırıyor.
İşsizlik, geleceksizlik, eğitimin geldiği olumsuz boyut, üniversiteli işsizliğin büyüklüğü çocukların “çıraklık” vasfı altında çalıştırılmasına neden oluyor. Mevsimlik işçi olarak tarımda çalıştırılıyorlar.
Çocuklar nerelerde çalışıyor?
Türkiye’de çocuk işçilerin yarıya yakını mevsimlik tarım işçisi olarak çalışıyor. Tarımda çalışan çocukları hizmet sektöründe ve sanayide çalışan çocuklar izliyor. Bu çocuklar okula devam edemiyor, haftada kırk saatten fazla ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılıyor, çocuk işçi ölümleri artarak devam ediyor.
Atık toplayıcılıkta, sokakta, pazarda hepimizin gördüğü ve ne yazık ki kanıksanan çocuk işçiler var.
Tekstil, ayakkabı vb. atölyelerde çalışıyorlar.
Çocuk emeği her yerde.
Sadece görünen değil görünmeyen bir çocuk emeği de var, çocukların.
Özellikle kız çocukları evde görünür olmayan çok sayıda işin yükünü üstleniyor. Bebek bakımı, temizlik, yemek yapma, çamaşır yıkama gibi.
Çocukların çalıştırılmasının önüne geçmek için ne yapılmalı?
Çocuk işçiliği ile mücadelede başarılı olabilmek için çocuk hak ihlallerinde cezasızlık son bulmalıdır. Çocukların nitelikli ve ulaşılabilir, parasız ve kapsayıcı eğitim hakkı sağlanmalı, ücretsiz sağlık hizmetlerinden eksiksiz yararlanmalıdır.
İşyerlerinde, atölyelerde denetimler etkin ve sıkı bir şekilde yapılmalıdır, cezaların caydırıcılığı olmalıdır.
Sosyal güvenlik gibi sosyal ve ekonomik alanlarda iyileştirmeler yapılmalı, ailelerinin çocuk koruma, sosyal koruma, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim olanakları artırılmalı ve çocuk yoksulluğuna karşı önlemler alınmalıdır.
Bütün çocuklara koşulsuz ve karşılıksız maddi yardım yapılmalı, ilköğretim çağındaki çocuklara okullarda kahvaltı ve öğle yemeği verilmelidir. Kamusal hizmet veren ve ücretsiz kreşler açılmalıdır.
